Câu hỏi: Ở người tính trạng nhóm máu do một locus đơn gen có 3 alen chi phối bao gồm ${{I}^{A}}={{I}^{B}}>{{I}^{O}}$. Trong một quần thể cân bằng di truyền có 36% số người nhóm máu O và 45% số người máu A. Một cặp vợ chồng có nhóm máu A và B kết hôn ngẫu nhiên và sinh ra những đứa con khỏe mạnh. Về tính trạng nhóm máu ở gia đình này, phát biểu nào không chính xác?
A. Họ có thể sinh ra 4 đứa con có đủ 4 nhóm máu.
B. Xác suất họ sinh con có nhóm máu O là 18,46%.
C. Con cả nhóm máu O, xác suất sinh được con gái thứ có nhóm máu khác bố mẹ là 25%.
D. Xác suất để họ chỉ có thể sinh con máu AB là $\dfrac{1}{130}$.
A. Họ có thể sinh ra 4 đứa con có đủ 4 nhóm máu.
B. Xác suất họ sinh con có nhóm máu O là 18,46%.
C. Con cả nhóm máu O, xác suất sinh được con gái thứ có nhóm máu khác bố mẹ là 25%.
D. Xác suất để họ chỉ có thể sinh con máu AB là $\dfrac{1}{130}$.
Gọi p, q, r lần lượt là tần số alen ${{I}^{A}},{{I}^{B}},{{I}^{O}}$. Vì quần thể cân bằng di truyền nên cấu trúc di truyền:
${{p}^{2}}{{I}^{A}}{{I}^{A}}+{{q}^{2}}{{I}^{B}}{{I}^{B}}+{{r}^{2}}{{I}^{O}}{{I}^{O}}+2pq{{I}^{A}}{{I}^{B}}+2qr{{I}^{B}}{{I}^{O}}+2pr{{I}^{A}}{{I}^{O}}$
Từ giả thiết tính được: ${{I}^{A}}=0,3;{{\text{I}}^{B}}=0,1;{{\text{I}}^{O}}=0,6$ do vậy tỉ lệ các loại nhóm máu liên quan:
(♀A) ${{p}^{2}}{{I}^{A}}{{I}^{A}}+2pr{{I}^{A}}{{I}^{O}}$ $\times $ (♂B) ${{q}^{2}}{{I}^{B}}{{I}^{B}}+2qr{{I}^{B}}{{I}^{O}}$
(0,09) (0,36) (0,01) (0,12)
→ Tỉ lệ giao tử ${{I}^{A}}=\dfrac{3}{5};{{\text{I}}^{O}}=\dfrac{2}{5};{{\text{I}}^{B}}=\dfrac{7}{13};{{\text{I}}^{O}}=\dfrac{6}{13}$
+ A đúng, nếu cặp bố mẹ là máu A và máu B dị hợp thì họ có thể sinh 4 đứa con mang 4 nhóm máu khác nhau.
+ B đúng, xác suất sinh con máu $O=\dfrac{2}{5}\times \dfrac{6}{13}=\dfrac{12}{65}=18,46\%$
+ C đúng, đứa con đầu máu O $\to $ kiểu gen của bố, mẹ: IAIO $\times $ IBIO
Do đó xác suất sinh con trai khác nhóm máu bố, mẹ mình $=\dfrac{1}{2}\times \dfrac{1}{2}=\dfrac{1}{4}=25\%$.
+ D sai, để cặp vợ chồng chỉ có thể sinh con nhóm máu AB thì họ phải có máu A và B đồng hợp.
Tỉ lệ người máu A đồng hợp trong số người máu A là $\dfrac{1}{5}$.
Tỉ lệ người máu B đồng hợp trong số người máu B là $\dfrac{1}{13}$ → Xác suất cần tìm là $\dfrac{1}{5}\times \dfrac{1}{13}=\dfrac{1}{65}$.
${{p}^{2}}{{I}^{A}}{{I}^{A}}+{{q}^{2}}{{I}^{B}}{{I}^{B}}+{{r}^{2}}{{I}^{O}}{{I}^{O}}+2pq{{I}^{A}}{{I}^{B}}+2qr{{I}^{B}}{{I}^{O}}+2pr{{I}^{A}}{{I}^{O}}$
Từ giả thiết tính được: ${{I}^{A}}=0,3;{{\text{I}}^{B}}=0,1;{{\text{I}}^{O}}=0,6$ do vậy tỉ lệ các loại nhóm máu liên quan:
(♀A) ${{p}^{2}}{{I}^{A}}{{I}^{A}}+2pr{{I}^{A}}{{I}^{O}}$ $\times $ (♂B) ${{q}^{2}}{{I}^{B}}{{I}^{B}}+2qr{{I}^{B}}{{I}^{O}}$
(0,09) (0,36) (0,01) (0,12)
→ Tỉ lệ giao tử ${{I}^{A}}=\dfrac{3}{5};{{\text{I}}^{O}}=\dfrac{2}{5};{{\text{I}}^{B}}=\dfrac{7}{13};{{\text{I}}^{O}}=\dfrac{6}{13}$
+ A đúng, nếu cặp bố mẹ là máu A và máu B dị hợp thì họ có thể sinh 4 đứa con mang 4 nhóm máu khác nhau.
+ B đúng, xác suất sinh con máu $O=\dfrac{2}{5}\times \dfrac{6}{13}=\dfrac{12}{65}=18,46\%$
+ C đúng, đứa con đầu máu O $\to $ kiểu gen của bố, mẹ: IAIO $\times $ IBIO
Do đó xác suất sinh con trai khác nhóm máu bố, mẹ mình $=\dfrac{1}{2}\times \dfrac{1}{2}=\dfrac{1}{4}=25\%$.
+ D sai, để cặp vợ chồng chỉ có thể sinh con nhóm máu AB thì họ phải có máu A và B đồng hợp.
Tỉ lệ người máu A đồng hợp trong số người máu A là $\dfrac{1}{5}$.
Tỉ lệ người máu B đồng hợp trong số người máu B là $\dfrac{1}{13}$ → Xác suất cần tìm là $\dfrac{1}{5}\times \dfrac{1}{13}=\dfrac{1}{65}$.
Đáp án D.