Câu hỏi: Cho sơ đồ phả hệ sau
Biết rằng hai cặp gen quy định hai tính trạng nói trên không cùng nằm trong một nhóm gen liên kết. Bệnh hói đầu do alen trội H nằm trên NST thường quy định, kiểu gen dị hợp Hh biểu hiện đầu hói ở người nam, không hói đầu ở người nữ và quần thể này ở trạng thái cân bằng với tỉ lệ người bị hói đầu là 20%. Xác xuất để cặp vợ chồng số 10 – 11 sinh ra một đứa con gái không hói đầu, không mang alen gây bệnh P là bao nhiêu?
A. 119/270.
B. 8/110.
C. 119/540.
D. 1/110.
Quy ước: D – bình thường (không bị bệnh P) d – bị bệnh P
+ ${{I}_{1}}\times {{I}_{2}}$ bình thường $\to I{{I}_{5}}$ bình thường
$\Leftrightarrow \text{Dd}\times \text{Dd}\to \text{dd}\Rightarrow I{{I}_{6}}$ có tỉ lệ kiểu gen $\left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)$
+ ${{I}_{3}}$ bị bệnh P kết hôn với ${{I}_{4}}$ bình thường $\to I{{I}_{7}}$ bình thường.
$\to {{I}_{3}}\times {{I}_{4}}\to I{{I}_{7}}\Leftrightarrow \text{dd}\times \text{D}$ – $\to \text{Dd}$ $I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}$
+ $I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}$ bình thường $\to II{{I}_{12}}$ bình thường
$\to I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}\to II{{I}_{12}}\Leftrightarrow \text{Dd}\times \text{Dd}\to \text{dd}\Rightarrow II{{I}_{11}}$ có tỉ lệ kiểu gen $\left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)$
+ $I{{I}_{6}}\times I{{I}_{7}}\to II{{I}_{10}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)\times \text{Dd}\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{3}\text{D:}\dfrac{1}{3}\text{d} \right)\times \left( \dfrac{1}{2}\text{D:}\dfrac{1}{2}\text{d} \right)$
$\to \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{1}{2}\text{Dd:}\dfrac{1}{6}\text{dd} \right)\to $ tỉ lệ kiểu gen của $II{{I}_{10}}$ là $\left( \dfrac{2}{5}\text{DD:}\dfrac{3}{5}\text{Dd} \right)$
+ $II{{I}_{10}}\times II{{I}_{11}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{5}\text{DD:}\dfrac{3}{5}\text{Dd} \right)\times \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)\Leftrightarrow \left( \dfrac{7}{10}\text{D:}\dfrac{3}{10}\text{d} \right)\times \left( \dfrac{2}{3}\text{D:}\dfrac{1}{3}\text{d} \right)$
$\Rightarrow $ Tỉ lệ con không mang alen gây bệnh $P=\dfrac{7}{10}\times \dfrac{2}{3}=\dfrac{7}{15}\left( 1 \right)$
$\Rightarrow \left\{ \begin{aligned}
& {{p}^{2}}+pq=0,2 \\
& p+q=1 \\
\end{aligned} \right.\Rightarrow {{p}^{2}}+p\left( 1-p \right)=0,2\Rightarrow \left\{ \begin{aligned}
& p=0,2 \\
& q=0,8 \\
\end{aligned} \right.$
$\Rightarrow $ Quần thể có tần số alen về tính trạng hói đầu là
$\left( 0,2H:0,8h \right)\to \left( 0,04HH:0,32Hh:0,64hh \right)$
+ Người bố ${{I}_{1}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh
Người mẹ ${{I}_{2}}$ không bị hói đầu nên có thể có kiểu gen Hh hoặc hh
Con trai $I{{I}_{6}}$ của họ bị hói đầu nên có kiểu gen Hh $\to $ Người mẹ ${{I}_{2}}$ phải có kiểu gen Hh
+ Người mẹ ${{I}_{3}}$ bị hói đầu nên có kiểu gen HH
Người bố ${{I}_{4}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh
$\to $ Con gái $I{{I}_{7}}$ có kiểu gen Hh và không bị hói đầu
+ $I{{I}_{6}}\times I{{I}_{7}}\Leftrightarrow Hh\times Hh\to $ con trai $II{{I}_{10}}$ bị hói đầu nên có tỉ lệ kiểu gen là $\left( \dfrac{1}{3}HH:\dfrac{2}{3}Hh \right)$
+ Con trai $II{{I}_{12}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh $\to $ Mẹ $I{{I}_{9}}$ và bố $I{{I}_{8}}$ phải có alen h.
Mà bố $I{{I}_{8}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh; mẹ $I{{I}_{9}}$ không bị hói đầu nên có thể có kiểu gen Hh hoặc hh.
Quần thể có tỉ lệ $\left( 0,4HH:0,32Hh:0,64hh \right)\to $ tỉ lệ kiểu gen của mẹ $I{{I}_{9}}$ là
$\left( \dfrac{1}{3}Hh:\dfrac{2}{3}hh \right)I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}\Leftrightarrow hh\times \left( \dfrac{1}{3}Hh:\dfrac{2}{3}hh \right)\Leftrightarrow \left( h \right)\times \left( \dfrac{1}{6}H:\dfrac{5}{6}h \right)\to \left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)$
$\Rightarrow $ Con gái $II{{I}_{11}}$ không bị hói đầu có tỉ lệ kiểu gen là $\left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)$
+ $II{{I}_{10}}\times II{{I}_{11}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{1}{3}HH:\dfrac{2}{3}Hh \right)\times \left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{3}H:\dfrac{1}{3}h \right)\times \left( \dfrac{1}{12}H:\dfrac{11}{12}h \right)$
$\to $ Con gái không bị hói sẽ có tỉ lệ $=1-\dfrac{2}{3}\times \dfrac{1}{12}=\dfrac{17}{18}\left( 2 \right)$
Từ (1) và (2) $\to $ Tỉ lệ sinh con gái không bị hói, không mang alen bị bệnh P của cặp vợ chồng $II{{I}_{10}}$ và $II{{I}_{11}}$ là $\dfrac{1}{2}\times \dfrac{17}{18}\times \dfrac{7}{15}=\dfrac{119}{540}$
Biết rằng hai cặp gen quy định hai tính trạng nói trên không cùng nằm trong một nhóm gen liên kết. Bệnh hói đầu do alen trội H nằm trên NST thường quy định, kiểu gen dị hợp Hh biểu hiện đầu hói ở người nam, không hói đầu ở người nữ và quần thể này ở trạng thái cân bằng với tỉ lệ người bị hói đầu là 20%. Xác xuất để cặp vợ chồng số 10 – 11 sinh ra một đứa con gái không hói đầu, không mang alen gây bệnh P là bao nhiêu?
A. 119/270.
B. 8/110.
C. 119/540.
D. 1/110.
- Xét bệnh P:
Quy ước: D – bình thường (không bị bệnh P) d – bị bệnh P
+ ${{I}_{1}}\times {{I}_{2}}$ bình thường $\to I{{I}_{5}}$ bình thường
$\Leftrightarrow \text{Dd}\times \text{Dd}\to \text{dd}\Rightarrow I{{I}_{6}}$ có tỉ lệ kiểu gen $\left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)$
+ ${{I}_{3}}$ bị bệnh P kết hôn với ${{I}_{4}}$ bình thường $\to I{{I}_{7}}$ bình thường.
$\to {{I}_{3}}\times {{I}_{4}}\to I{{I}_{7}}\Leftrightarrow \text{dd}\times \text{D}$ – $\to \text{Dd}$ $I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}$
+ $I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}$ bình thường $\to II{{I}_{12}}$ bình thường
$\to I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}\to II{{I}_{12}}\Leftrightarrow \text{Dd}\times \text{Dd}\to \text{dd}\Rightarrow II{{I}_{11}}$ có tỉ lệ kiểu gen $\left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)$
+ $I{{I}_{6}}\times I{{I}_{7}}\to II{{I}_{10}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)\times \text{Dd}\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{3}\text{D:}\dfrac{1}{3}\text{d} \right)\times \left( \dfrac{1}{2}\text{D:}\dfrac{1}{2}\text{d} \right)$
$\to \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{1}{2}\text{Dd:}\dfrac{1}{6}\text{dd} \right)\to $ tỉ lệ kiểu gen của $II{{I}_{10}}$ là $\left( \dfrac{2}{5}\text{DD:}\dfrac{3}{5}\text{Dd} \right)$
+ $II{{I}_{10}}\times II{{I}_{11}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{5}\text{DD:}\dfrac{3}{5}\text{Dd} \right)\times \left( \dfrac{1}{3}\text{DD:}\dfrac{2}{3}\text{Dd} \right)\Leftrightarrow \left( \dfrac{7}{10}\text{D:}\dfrac{3}{10}\text{d} \right)\times \left( \dfrac{2}{3}\text{D:}\dfrac{1}{3}\text{d} \right)$
$\Rightarrow $ Tỉ lệ con không mang alen gây bệnh $P=\dfrac{7}{10}\times \dfrac{2}{3}=\dfrac{7}{15}\left( 1 \right)$
- Xét tình trạng hói đầu:
$\Rightarrow \left\{ \begin{aligned}
& {{p}^{2}}+pq=0,2 \\
& p+q=1 \\
\end{aligned} \right.\Rightarrow {{p}^{2}}+p\left( 1-p \right)=0,2\Rightarrow \left\{ \begin{aligned}
& p=0,2 \\
& q=0,8 \\
\end{aligned} \right.$
$\Rightarrow $ Quần thể có tần số alen về tính trạng hói đầu là
$\left( 0,2H:0,8h \right)\to \left( 0,04HH:0,32Hh:0,64hh \right)$
+ Người bố ${{I}_{1}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh
Người mẹ ${{I}_{2}}$ không bị hói đầu nên có thể có kiểu gen Hh hoặc hh
Con trai $I{{I}_{6}}$ của họ bị hói đầu nên có kiểu gen Hh $\to $ Người mẹ ${{I}_{2}}$ phải có kiểu gen Hh
+ Người mẹ ${{I}_{3}}$ bị hói đầu nên có kiểu gen HH
Người bố ${{I}_{4}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh
$\to $ Con gái $I{{I}_{7}}$ có kiểu gen Hh và không bị hói đầu
+ $I{{I}_{6}}\times I{{I}_{7}}\Leftrightarrow Hh\times Hh\to $ con trai $II{{I}_{10}}$ bị hói đầu nên có tỉ lệ kiểu gen là $\left( \dfrac{1}{3}HH:\dfrac{2}{3}Hh \right)$
+ Con trai $II{{I}_{12}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh $\to $ Mẹ $I{{I}_{9}}$ và bố $I{{I}_{8}}$ phải có alen h.
Mà bố $I{{I}_{8}}$ không bị hói đầu nên có kiểu gen hh; mẹ $I{{I}_{9}}$ không bị hói đầu nên có thể có kiểu gen Hh hoặc hh.
Quần thể có tỉ lệ $\left( 0,4HH:0,32Hh:0,64hh \right)\to $ tỉ lệ kiểu gen của mẹ $I{{I}_{9}}$ là
$\left( \dfrac{1}{3}Hh:\dfrac{2}{3}hh \right)I{{I}_{8}}\times I{{I}_{9}}\Leftrightarrow hh\times \left( \dfrac{1}{3}Hh:\dfrac{2}{3}hh \right)\Leftrightarrow \left( h \right)\times \left( \dfrac{1}{6}H:\dfrac{5}{6}h \right)\to \left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)$
$\Rightarrow $ Con gái $II{{I}_{11}}$ không bị hói đầu có tỉ lệ kiểu gen là $\left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)$
+ $II{{I}_{10}}\times II{{I}_{11}}\Leftrightarrow \left( \dfrac{1}{3}HH:\dfrac{2}{3}Hh \right)\times \left( \dfrac{1}{6}Hh:\dfrac{5}{6}hh \right)\Leftrightarrow \left( \dfrac{2}{3}H:\dfrac{1}{3}h \right)\times \left( \dfrac{1}{12}H:\dfrac{11}{12}h \right)$
$\to $ Con gái không bị hói sẽ có tỉ lệ $=1-\dfrac{2}{3}\times \dfrac{1}{12}=\dfrac{17}{18}\left( 2 \right)$
Từ (1) và (2) $\to $ Tỉ lệ sinh con gái không bị hói, không mang alen bị bệnh P của cặp vợ chồng $II{{I}_{10}}$ và $II{{I}_{11}}$ là $\dfrac{1}{2}\times \dfrac{17}{18}\times \dfrac{7}{15}=\dfrac{119}{540}$
Đáp án C.