Google
Câu hỏi: 2020 là một năm đột phá của nền tảng công nghệ mRNA với việc vaccine mRNA ra đời và được sử dụng rộng rãi để chống lại đại dịch Covid-19. Một số loại vaccine mRNA đã trở nên quen thuộc trên toàn cầu như Moderna hay Pfizer...
Vaccine RNA được cấu thành từ một phần của RNA thông tin (messenger RNA, viết tắt là mRNA) hoặc được phiên mã từ mạch DNA, sau đó DNA sẽ bị phân giải bằng enzyme phân giải DNA (hay còn gọi là các DNAses) để tinh lọc mRNA. mRNA sau khi đi vào tế bào sẽ tiến hành dịch mã tạo thành vô số các protein tại tế bào chất, kích hoạt quá trình hình thành kháng thể trong cơ thể người được tiêm vaccine.
Tuy nhiên, do enzyme phân giải RNA (hay còn gọi là các RNAses) tồn tại phổ biến trong môi trường sống hàng ngày, kèm theo tính không ổn định của cấu trúc mRNA là lý do quan trọng khiến vaccine mRNA có phần khó bảo quản hơn các loại vaccine khác. Để giải quyết vấn đề này, vaccine mRNA hiện được nghiên cứu để trữ ở dạng đông khô (lyophilized), bằng cách này dự kiến mRNA có thể duy trì độ ổn định tới hai năm.
So với vaccine DNA (vaccine DNA sử dụng một vật liệu di truyền là plasmid có chứa một phần DNA của virus mã hoá kháng nguyên, sau đó trải qua loạt quá trình phiên mã và dịch mã để hình thành kháng nguyên), vaccine mRNA có ưu điểm
A. Dễ bảo quản
B. Có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch bền hơn do hình thành tế bào miễn dịch trí nhớ, do đó có thể không cần chích nhắc lại sau một thời gian dài.
C. Có thể mang thông tin mã hóa nhiều kháng nguyên của nhiều loại virus
D. mRNA được cho là ít có nguy cơ thay đổi DNA của vật chủ.
Vaccine RNA được cấu thành từ một phần của RNA thông tin (messenger RNA, viết tắt là mRNA) hoặc được phiên mã từ mạch DNA, sau đó DNA sẽ bị phân giải bằng enzyme phân giải DNA (hay còn gọi là các DNAses) để tinh lọc mRNA. mRNA sau khi đi vào tế bào sẽ tiến hành dịch mã tạo thành vô số các protein tại tế bào chất, kích hoạt quá trình hình thành kháng thể trong cơ thể người được tiêm vaccine.
Tuy nhiên, do enzyme phân giải RNA (hay còn gọi là các RNAses) tồn tại phổ biến trong môi trường sống hàng ngày, kèm theo tính không ổn định của cấu trúc mRNA là lý do quan trọng khiến vaccine mRNA có phần khó bảo quản hơn các loại vaccine khác. Để giải quyết vấn đề này, vaccine mRNA hiện được nghiên cứu để trữ ở dạng đông khô (lyophilized), bằng cách này dự kiến mRNA có thể duy trì độ ổn định tới hai năm.
So với vaccine DNA (vaccine DNA sử dụng một vật liệu di truyền là plasmid có chứa một phần DNA của virus mã hoá kháng nguyên, sau đó trải qua loạt quá trình phiên mã và dịch mã để hình thành kháng nguyên), vaccine mRNA có ưu điểm
A. Dễ bảo quản
B. Có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch bền hơn do hình thành tế bào miễn dịch trí nhớ, do đó có thể không cần chích nhắc lại sau một thời gian dài.
C. Có thể mang thông tin mã hóa nhiều kháng nguyên của nhiều loại virus
D. mRNA được cho là ít có nguy cơ thay đổi DNA của vật chủ.
Phương pháp giải:
Vaccine mRNA có
Ưu điểm:
+ Mã di truyền mRNA thuận lợi cho việc tổng hợp protein.
+ mRNA được cho là ít có nguy cơ thay đổi DNA của vật chủ (ở đây là người được tiêm vaccine), do mRNA không phải qua quá trình đi vào nhân tế bào mà kích hoạt dịch mã tại vùng tế bào chất.
+ Có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch nhanh hơn.
Nhược điểm:
+ Sử dụng một phần mã mRNA virus, do đó đáp ứng miễn dịch có thể không kéo dài, người tiêm vaccine phải tiêm nhắc lại định kỳ nếu muốn duy trì đáp ứng miễn dịch.
+ Dễ bị phân huỷ và phải lưu trữ trong môi trường âm sâu, không thuận lợi trong quá trình vận chuyển.
+ Mối lo ngại về độc tính của mRNA đã được phát hiện trên liệu pháp điều trị các bệnh khác trước đó.
Giải chi tiết:
A sai, vaccine mRNA khó bảo quản, yêu cầu điều kiện âm sâu.
B sai, mRNA chỉ đi tới tế bào chất rồi dịch mã tạo protein kháng nguyên, không có DNA nên không tạo sự ghi nhớ miễn dịch.
C sai, mRNA chỉ mã hóa cho protein 1 loại virus nên không mã hóa nhiều kháng nguyên của nhiều loại virus.
D đúng.
Vaccine mRNA có
Ưu điểm:
+ Mã di truyền mRNA thuận lợi cho việc tổng hợp protein.
+ mRNA được cho là ít có nguy cơ thay đổi DNA của vật chủ (ở đây là người được tiêm vaccine), do mRNA không phải qua quá trình đi vào nhân tế bào mà kích hoạt dịch mã tại vùng tế bào chất.
+ Có khả năng tạo đáp ứng miễn dịch nhanh hơn.
Nhược điểm:
+ Sử dụng một phần mã mRNA virus, do đó đáp ứng miễn dịch có thể không kéo dài, người tiêm vaccine phải tiêm nhắc lại định kỳ nếu muốn duy trì đáp ứng miễn dịch.
+ Dễ bị phân huỷ và phải lưu trữ trong môi trường âm sâu, không thuận lợi trong quá trình vận chuyển.
+ Mối lo ngại về độc tính của mRNA đã được phát hiện trên liệu pháp điều trị các bệnh khác trước đó.
Giải chi tiết:
A sai, vaccine mRNA khó bảo quản, yêu cầu điều kiện âm sâu.
B sai, mRNA chỉ đi tới tế bào chất rồi dịch mã tạo protein kháng nguyên, không có DNA nên không tạo sự ghi nhớ miễn dịch.
C sai, mRNA chỉ mã hóa cho protein 1 loại virus nên không mã hóa nhiều kháng nguyên của nhiều loại virus.
D đúng.
Đáp án D.