Soạn bài Tìm hiểu chung về văn biểu cảm siêu ngắn

Câu hỏi:

Phần I

NHU CẦU VỀ VĂN BIỂU CẢM
1. Nhu cầu biểu cảm và văn biểu cảm
- Mỗi câu ca dao trên thổ lộ tình cảm, cảm xúc:
+ Câu ca dao (1): nỗi khổ đau của những con người thấp cổ bé họng trong xã hội.
+ Câu ca dao (2): niềm vui và lòng tự hào.
- Người ta thổ lộ tình cảm để mong nhận được sự đồng cảm, sẻ chia.
- Khi tình cảm, cảm xúc bị dồn nén không nói ra được người ta có nhu cầu làm văn biểu cảm.
- Thư từ gửi cho bạn bè thường hay bộc lộ tình cảm.
2. Đặc điểm chung của văn biểu cảm
a)
- Nội dung biểu đạt của:
+ Đoạn 1: nhớ bạn, nỗi nhớ gắn liền với những kỉ niệm.
+ Đoạn 2: tình cảm gắn bó với quê hương đất nước.
- Nội dung ấy khác nội dung của văn bản tự sự và miêu tả ở chỗ: nó biểu lộ tình cảm, cảm xúc
b) Tán thành với ý kiến: tình cảm, cảm xúc trong văn biểu cảm là tình cảm, cảm xúc thấm nhuần tư tưởng nhân văn
c) Phương thức biểu đạt tình cảm, cảm xúc ở hai đoạn văn:
- Đoạn 1: Phương thức biểu đạt tình cảm, cảm xúc trực tiếp.
- Đoạn 2: Phương thức tự sự, miêu tả làm công cụ biểu đạt cảm xúc (gián tiếp).

Phần II

LUYỆN TẬP

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 73, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
- Đoạn 1: miêu tả hoa hải đường dưới góc độ sinh học.
- Đoạn 2: là đoạn văn biểu cảm vì:
+ Nhà văn bộc lộ sự yêu thích của mình với hoa hải đường.
+ Nhà văn sử dụng rất nhiều những liên tưởng, so sánh để thấy được hết vẻ đẹp của hoa hải đường: phơi phới như một lời chào hạnh phúc, trông dân dã như một cây chè đất đỏ,…

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 74, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Nội dung biểu cảm trong bài thơ "Sông núi nước Nam" và "Phò giá về kinh":
- Sông núi nước Nam: khẳng định niềm tự hào về nền độc lập của dân tộc.
- Phò giá về kinh: thể hiện khí thế chiến thắng hào hùng cùng khát vọng hòa bình lâu dài của dân tộc

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 74, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Một số bài văn biểu cảm (trữ tình) khác: "Cuộc chia tay của những con búp bê" (Khánh Hoài), "Lao xao" (Duy Khán), "Cây tre Việt Nam" - (Thép Mới), …

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 74, SGK Ngữ văn 7, tập 1)
Đoạn văn xuôi biểu cảm:
Hoa sen
Tôi rảo bước đến trước trường và tần ngần đưa mắt nhìn vào. Tuy đã bao nhiêu năm xa cách , ngôi trường vẫn không khác khi xưa là mấy : vẫn mái ngói rong rêu, vẫn bốn bức tường, mấy giậu hoa ti gôn đã bắt đầu khoe sắc , mấy khóm vân côi cũng đang độ khai hoa. Cây điệp trước sân đã báo hiệu mùa thi với nghìn cánh hoa hồng tả tơi trên vệ cỏ. Một niềm cảm xúc bỗng xâm chiếm tâm hồn tôi. Mỗi cảnh vật đều khơi gợi trong tôi những bóng hình xưa tăm tiếng xưa. Tôi thấy như sống lại những khoảnh khắc quãng đời thơ ấu, mà ngôi trường yêu mến kia đã phong kín của tôi bao nhiêu kỉ niệm vui buồn. Tôi nhớ lại tất cả. Cái gì tôi cũng nhớ và cái gì cũng gieo vào lòng tôi một niềm lưu luyến cách vời.