Google
Câu hỏi:
1. Tìm các cụm danh từ có trong câu sau:
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có [...].
(Hoài Thanh)
Trả lời:
(1) những tình cảm ta không có.
(2) những tình cảm ta sẵn có.
2. Phân tích cấu tạo của những cụm danh từ vừa tìm được và cấu tạo của phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ.
Trả lời:
Phân tích:
- Cả hai cụm này có danh từ trung tâm là tình cảm
- Định ngữ chỉ lượng đứng trước trung tâm là những.
- Định ngữ đứng sau trung tâm là các chủ - vị.
ta // không có
ta // sẵn có
Có thể xem hai phụ ngữ ta không có và ta sẵn có là những cụm chủ - vị. Nòng cốt của câu (chủ ngữ Văn chương và vị ngữ gây cho ta...) được mở rộng bằng hai cụm danh từ, trong đó có những cụm chủ - vị tham gia cấu tạo cụm danh từ. Điều này là bình thường, khi viết người ta có thể dùng cụm chủ - vị làm thành phần câu hoặc làm thành phần của cụm từ.
Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu sau đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì.
a) Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
(Bùi Đức Ái)
b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
(Hồ Chí Minh)
c) Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
(Thạch Lam)
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
(Đặng Thai Mai)
Trả lời:
⟶ Chị Ba đến (vai trò chủ ngữ trong câu)
b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta thế nào?
⟶ tinh thần rất hăng hái (vai trò vị ngữ)
c) Chúng ta có thể nói gì?
⟶ trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen (vai trò bổ ngữ).
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thực sự được xác định và bảo đảm từ ngày nào?
⟶ (Từ ngày) Cách mạng tháng 8 thành công (vai trò định ngữ).
Ta thấy: Câu (a): Chủ ngữ là 1 cụm chủ - vị, vị ngữ có 1 cụm chủ - vị là phụ ngữ trong cụm động từ;
- (b): Vị ngữ là 1 cụm chủ vị;
- (c): Vị ngữ là cụm động từ. Trong cụm động từ ấy phụ ngữ là 2 cụm chủ - vị;
- (d): Trạng ngữ là cụm danh từ, trong đó phụ ngữ cho danh từ là cụm chủ - vị.
III. Luyện tập
Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì?
a) Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về.
(Thạch Lam)
b) Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
(Trần Đăng)
c) Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
(Thạch Lam)
d) Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
(Nam Cao)
Trả lời:
Những cụm chủ - vị trong các câu như sau:
a) Chỉ riêng những người chuyên môn mới định được.
⟶ Cụm chủ - vị làm định ngữ.
b) khuôn mặt đầy đặn.
⟶ Cụm chủ - vị làm vị ngữ
c) Các cô gái làng Vòng đỗ gánh
⟶ Làm định ngữ
- hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
Ở đây là kết cấu vị ngữ - chủ ngữ, một biến thể của chủ - vị.
Có thể hiểu: “Từng là cốm hiện ra (...) bụi nào”
⟶ Cụm chủ - vị này làm bổ ngữ cho câu.
d) một bàn tay đập vào vai
⟶ Cụm chủ - vị làm chủ ngữ.
Phân tích cụ thể:
a.
- Trạng ngữ: Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ những người... mới định được, Trạng ngữ có một cụm chủ vị là phụ ngữ trong cụm danh từ:
- Chủ ngữ: người ta
- Vị ngữ: gặt mang về.
b.
- Chủ ngữ: Trung đội trưởng Bính
- Vị ngữ: khuôn mặt đầy đặn.Vị ngữ là 1 cụm chủ vị:
c.
- Trạng ngữ: Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen Trạng ngữ là một cụm danh từ có cụm chủ - vị làm phụ ngữ.
- Chủ ngữ: chúng ta
- Vị ngữ: thấy hiện ra từng lớp..., không có mảy may một chút bụi nào.Vị ngữ có một cụm chủ - vị làm phụ ngữ trong cụm động từ.
d.
- Chủ ngữ: Bỗng một bàn tay đập vào vai : Cụm chủ - vị làm chủ ngữ, cụm chủ – vị làm phụ ngữ trong cụm động từ vị ngữ. (Bỗng một bàn tay: chủ ngữ; đập vào vai: vị ngữ
- Vị ngữ: khiến hắn giật mình.
Phần I
THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU?1. Tìm các cụm danh từ có trong câu sau:
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có [...].
(Hoài Thanh)
Trả lời:
(1) những tình cảm ta không có.
(2) những tình cảm ta sẵn có.
2. Phân tích cấu tạo của những cụm danh từ vừa tìm được và cấu tạo của phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ.
Trả lời:
Phân tích:
- Cả hai cụm này có danh từ trung tâm là tình cảm
- Định ngữ chỉ lượng đứng trước trung tâm là những.
- Định ngữ đứng sau trung tâm là các chủ - vị.
ta // không có
ta // sẵn có
| Phụ ngữ trước | Trung tâm | Phụ ngữ sau |
|---|---|---|
| những | tình cảm | ta không có |
| những | tình cảm | ta sẵn có |
Phần II
CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂUTìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu sau đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì.
a) Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
(Bùi Đức Ái)
b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
(Hồ Chí Minh)
c) Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
(Thạch Lam)
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
(Đặng Thai Mai)
Trả lời:
Bằng cách đặt các câu hỏi ta sẽ thấy các cụm chủ - vị đóng vai trò trong câu.
a) Điều gì khiến cho nhân vật "Tôi" vui mừng và vững tâm?⟶ Chị Ba đến (vai trò chủ ngữ trong câu)
b) Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta thế nào?
⟶ tinh thần rất hăng hái (vai trò vị ngữ)
c) Chúng ta có thể nói gì?
⟶ trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen (vai trò bổ ngữ).
d) Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thực sự được xác định và bảo đảm từ ngày nào?
⟶ (Từ ngày) Cách mạng tháng 8 thành công (vai trò định ngữ).
Ta thấy: Câu (a): Chủ ngữ là 1 cụm chủ - vị, vị ngữ có 1 cụm chủ - vị là phụ ngữ trong cụm động từ;
- (b): Vị ngữ là 1 cụm chủ vị;
- (c): Vị ngữ là cụm động từ. Trong cụm động từ ấy phụ ngữ là 2 cụm chủ - vị;
- (d): Trạng ngữ là cụm danh từ, trong đó phụ ngữ cho danh từ là cụm chủ - vị.
III. Luyện tập
Phần III
LUYỆN TẬPTìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì?
a) Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về.
(Thạch Lam)
b) Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
(Trần Đăng)
c) Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
(Thạch Lam)
d) Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
(Nam Cao)
Trả lời:
Những cụm chủ - vị trong các câu như sau:
a) Chỉ riêng những người chuyên môn mới định được.
⟶ Cụm chủ - vị làm định ngữ.
b) khuôn mặt đầy đặn.
⟶ Cụm chủ - vị làm vị ngữ
c) Các cô gái làng Vòng đỗ gánh
⟶ Làm định ngữ
- hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
Ở đây là kết cấu vị ngữ - chủ ngữ, một biến thể của chủ - vị.
Có thể hiểu: “Từng là cốm hiện ra (...) bụi nào”
⟶ Cụm chủ - vị này làm bổ ngữ cho câu.
d) một bàn tay đập vào vai
⟶ Cụm chủ - vị làm chủ ngữ.
Phân tích cụ thể:
a.
- Trạng ngữ: Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ những người... mới định được, Trạng ngữ có một cụm chủ vị là phụ ngữ trong cụm danh từ:
- Chủ ngữ: người ta
- Vị ngữ: gặt mang về.
b.
- Chủ ngữ: Trung đội trưởng Bính
- Vị ngữ: khuôn mặt đầy đặn.Vị ngữ là 1 cụm chủ vị:
c.
- Trạng ngữ: Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen Trạng ngữ là một cụm danh từ có cụm chủ - vị làm phụ ngữ.
- Chủ ngữ: chúng ta
- Vị ngữ: thấy hiện ra từng lớp..., không có mảy may một chút bụi nào.Vị ngữ có một cụm chủ - vị làm phụ ngữ trong cụm động từ.
d.
- Chủ ngữ: Bỗng một bàn tay đập vào vai : Cụm chủ - vị làm chủ ngữ, cụm chủ – vị làm phụ ngữ trong cụm động từ vị ngữ. (Bỗng một bàn tay: chủ ngữ; đập vào vai: vị ngữ
- Vị ngữ: khiến hắn giật mình.
Rất tiếc, câu hỏi này chưa có lời giải chi tiết. Bạn ơi, đăng nhập và giải chi tiết giúp zix.vn nhé!!!