Câu hỏi: Sơ đồ phả hệ dưới đây mô tả 2 bệnh di truyền ở người, trong đó có một bệnh do gen nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính X quy định. Biết rằng không có đột biến mới xảy ra ở tất cả các cá thể trong phả hệ. Xác suất cặp vợ chồng 13-14 sinh đứa con đầu lòng bị hai bệnh là bao nhiêu?
A. 1/80.
B. 63/80.
C. 17/32.
D. 9/20
A. 1/80.
B. 63/80.
C. 17/32.
D. 9/20
Phương pháp:
Bước 1: Biện luận quy luật di truyền, quy ước gen
Bước 2: Biện luận kiểu gen của người 13, 14
Bước 3: Tình yêu cầu của đề bài.
Cách giải: Xét bệnh P: Bố mẹ 10 – 11 bình thường sinh ra con gái 15 bị bệnh $\to $ Bệnh do gen lặn trên NST thường. $\to $ bệnh Q do gen trên NST giới tính.
Quy ước: A- bình thường, a- bị bệnh P; Bộ bình thường, b- bị bệnh Q.
Người 14:
+ Có em gái 15: $\text{aa}\to \text{P}:\text{Aa}\times \text{Aa}\to 14:1\text{AA}:2\text{Aa}$
+ Có em trai 16: ${{X}^{b}}Y\to P:{{X}^{B}}{{X}^{b}}\times {{X}^{B}}Y\to 14:1{{X}^{B}}{{X}^{B}}:1{{X}^{B}}{{X}^{b}}.$
$\to $ Người 14: $(1\text{AA}:2\text{Aa})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)$
Người 13:
+ không bị bệnh Q: XBY
+ Bệnh P: Mẹ (8): Aa x bố (7) (1AA:2Aa) (tương tự người 14) $\leftrightarrow $ (1A:la)(2A:la) $\to $ người 13: 2AA3Aa
$\to $ Người 13: (2AA3Aa)XBY
Xét cặp vợ chồng 13 – 14: (2AA-3Aa)XBY $\times (1\text{AA}:2\text{Aa})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)\leftrightarrow (7~\text{A}:3\text{a})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}:1\text{Y} \right)\times $ $(2~\text{A}:1\text{a})\left( 3{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)$
$\to $ XS sinh con đầu lòng bị 2 bệnh là: $\dfrac{3}{10}a\times \dfrac{1}{3}a\times \dfrac{1}{2}Y\times \dfrac{1}{4}{{X}^{b}}=\dfrac{1}{80}$
Bước 1: Biện luận quy luật di truyền, quy ước gen
Bước 2: Biện luận kiểu gen của người 13, 14
Bước 3: Tình yêu cầu của đề bài.
Cách giải: Xét bệnh P: Bố mẹ 10 – 11 bình thường sinh ra con gái 15 bị bệnh $\to $ Bệnh do gen lặn trên NST thường. $\to $ bệnh Q do gen trên NST giới tính.
Quy ước: A- bình thường, a- bị bệnh P; Bộ bình thường, b- bị bệnh Q.
Người 14:
+ Có em gái 15: $\text{aa}\to \text{P}:\text{Aa}\times \text{Aa}\to 14:1\text{AA}:2\text{Aa}$
+ Có em trai 16: ${{X}^{b}}Y\to P:{{X}^{B}}{{X}^{b}}\times {{X}^{B}}Y\to 14:1{{X}^{B}}{{X}^{B}}:1{{X}^{B}}{{X}^{b}}.$
$\to $ Người 14: $(1\text{AA}:2\text{Aa})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)$
Người 13:
+ không bị bệnh Q: XBY
+ Bệnh P: Mẹ (8): Aa x bố (7) (1AA:2Aa) (tương tự người 14) $\leftrightarrow $ (1A:la)(2A:la) $\to $ người 13: 2AA3Aa
$\to $ Người 13: (2AA3Aa)XBY
Xét cặp vợ chồng 13 – 14: (2AA-3Aa)XBY $\times (1\text{AA}:2\text{Aa})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{B}}}{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)\leftrightarrow (7~\text{A}:3\text{a})\left( 1{{\text{X}}^{\text{B}}}:1\text{Y} \right)\times $ $(2~\text{A}:1\text{a})\left( 3{{\text{X}}^{\text{B}}}:1{{\text{X}}^{\text{b}}} \right)$
$\to $ XS sinh con đầu lòng bị 2 bệnh là: $\dfrac{3}{10}a\times \dfrac{1}{3}a\times \dfrac{1}{2}Y\times \dfrac{1}{4}{{X}^{b}}=\dfrac{1}{80}$
Đáp án A.