Google
Câu hỏi: Ở người, tính trạng nhóm máu do gen I nằm trên NST thường quy định. Gen I có 3 alen là IA, IB, IO, trong đó IA và IB đều trội so với IO nhưng không trội so với nhau. Người có kiểu gen IAIA hoặc IAIO có nhóm máu A; kiểu gen IBIB hoặc IBIO có nhóm máu B; kiểu gen IAIB có nhóm máu AB; kiểu gen IOIO có nhóm máu O. Trong một quần thể người đang cân bằng di truyền có 16% số người nhóm máu O và 33% người có nhóm máu B. Cho sơ đồ phả hệ sau đây:
Theo lí thuyết có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Biết được chính xác kiểu gen của 7 người.
II. Người số 6 có kiểu gen đồng hợp với xác suất 3/11.
III. Cặp vợ chồng 8 – 9 sinh con có nhóm máu O với xác suất 1/30.
IV. Cặp vợ chồng 10 – 11 sinh con có nhóm máu A với xác suất 11/15.
A. 3.
B. 2.
C. 1.
D. 4.
I. Biết được chính xác kiểu gen của 7 người.
II. Người số 6 có kiểu gen đồng hợp với xác suất 3/11.
III. Cặp vợ chồng 8 – 9 sinh con có nhóm máu O với xác suất 1/30.
IV. Cặp vợ chồng 10 – 11 sinh con có nhóm máu A với xác suất 11/15.
A. 3.
B. 2.
C. 1.
D. 4.
Phương pháp:
Bước 1: Xác định tần số alen
Nhóm máu A + nhóm máu O = (IA +IO)2 tương tự với nhóm máu B
Bước 2: Xác định cấu trúc di truyền của quần thể.
Quần thể cân bằng về hệ nhóm máu ABO có cấu trúc:
(IA +IB +1O)2= ${{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}+{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}+2{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}+2{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}+2{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}=1$
Bước 3: Xác định kiểu gen của những người trong phả hệ.
Bước 4: Xét các phát biểu
Cách giải:
Xét quần thể bên người đàn ông
${{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}=0,04\to {{\text{I}}^{\text{O}}}=\sqrt{0},16=0,4$
Mà tỷ lệ nhóm máu B+ Tỷ lệ nhóm máu $\text{O}={{\left( {{\text{I}}^{\text{B}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)}^{2}}=33\%+16\%=49\%\to {{\text{I}}^{\text{B}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}}=\sqrt{0},49=0,7\to {{\text{I}}^{\text{B}}}=0,3$ ; ${{I}^{A}}=0,3$
Cấu trúc di truyền của quần thể là:
$\left( 0,3{{I}^{A}}+0,3{{I}^{B}}+0,4{{I}^{O}} \right)=0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}+0,09{{I}^{B}}{{I}^{g}}+0,16{{I}^{O}}{{I}^{O}}+0,18{{I}^{A}}{{I}^{B}}+0,24{{I}^{A}}{{I}^{o}}+0,24{{I}^{B}}{{I}^{O}}=1$
Xét các phát biểu:
I sai, biết được kiểu gen của 5 người: 1,2,3,5,11.
II đúng, do người 6 có nhóm máu A xác suất có kiểu gen đồng hợp là: $\dfrac{0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}}{0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}+0,24{{I}^{A}}{{I}^{O}}}=\dfrac{3}{11}$
III đúng,
Xét cặp 8 – 9:
- Người 8 có:
+ Bố (4): ${{I}^{B}}{{I}^{B}}:{{I}^{B}}{{I}^{O}}$
+ Mę (5): IAIB
$\to 4-5:\left( {{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\times {{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}\leftrightarrow \left( 3{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\left( {{\text{I}}^{\text{A}}}:{{\text{I}}^{\text{B}}} \right)\to $ Người (8): $3{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$.
- Người 9:
+ Bố (7): $0,09{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:0,24{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{O}}\leftrightarrow 3{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\to $ giao tử: $7{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}$
+Mẹ (6): $\text{ (6): }0,09{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:0,24{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow 3{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\to \text{ giao}$ tử: $7{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}$
$\to $ Người 9,10: $49{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:56{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow 7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$
Xét cặp 8 – 9: (8): $3{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\times (9)7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$
$\to $ XS họ sinh con nhóm máu O là: $\dfrac{1}{4}{{I}^{B}}{{I}^{O}}\times \dfrac{8}{15}{{I}^{A}}{{I}^{O}}\times \dfrac{1}{4}=\dfrac{1}{30}$
IV đúng, xét cặp vợ chồng 10 – 11: $\text{ (10) }7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\times (11){{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow \left( 11{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\times {{\text{I}}^{\text{O}}}\to \left( 11{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)$
$\to $ XS họ sinh con nhóm máu A: 11/15.
Bước 1: Xác định tần số alen
Nhóm máu A + nhóm máu O = (IA +IO)2 tương tự với nhóm máu B
Bước 2: Xác định cấu trúc di truyền của quần thể.
Quần thể cân bằng về hệ nhóm máu ABO có cấu trúc:
(IA +IB +1O)2= ${{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}+{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}+2{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}+2{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}+2{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}=1$
Bước 3: Xác định kiểu gen của những người trong phả hệ.
Bước 4: Xét các phát biểu
Cách giải:
Xét quần thể bên người đàn ông
${{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}=0,04\to {{\text{I}}^{\text{O}}}=\sqrt{0},16=0,4$
Mà tỷ lệ nhóm máu B+ Tỷ lệ nhóm máu $\text{O}={{\left( {{\text{I}}^{\text{B}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)}^{2}}=33\%+16\%=49\%\to {{\text{I}}^{\text{B}}}+{{\text{I}}^{\text{O}}}=\sqrt{0},49=0,7\to {{\text{I}}^{\text{B}}}=0,3$ ; ${{I}^{A}}=0,3$
Cấu trúc di truyền của quần thể là:
$\left( 0,3{{I}^{A}}+0,3{{I}^{B}}+0,4{{I}^{O}} \right)=0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}+0,09{{I}^{B}}{{I}^{g}}+0,16{{I}^{O}}{{I}^{O}}+0,18{{I}^{A}}{{I}^{B}}+0,24{{I}^{A}}{{I}^{o}}+0,24{{I}^{B}}{{I}^{O}}=1$
Xét các phát biểu:
I sai, biết được kiểu gen của 5 người: 1,2,3,5,11.
II đúng, do người 6 có nhóm máu A xác suất có kiểu gen đồng hợp là: $\dfrac{0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}}{0,09{{I}^{A}}{{I}^{A}}+0,24{{I}^{A}}{{I}^{O}}}=\dfrac{3}{11}$
III đúng,
Xét cặp 8 – 9:
- Người 8 có:
+ Bố (4): ${{I}^{B}}{{I}^{B}}:{{I}^{B}}{{I}^{O}}$
+ Mę (5): IAIB
$\to 4-5:\left( {{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\times {{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}\leftrightarrow \left( 3{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\left( {{\text{I}}^{\text{A}}}:{{\text{I}}^{\text{B}}} \right)\to $ Người (8): $3{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$.
- Người 9:
+ Bố (7): $0,09{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:0,24{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{O}}\leftrightarrow 3{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\to $ giao tử: $7{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}$
+Mẹ (6): $\text{ (6): }0,09{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:0,24{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow 3{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\to \text{ giao}$ tử: $7{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}$
$\to $ Người 9,10: $49{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:56{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow 7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$
Xét cặp 8 – 9: (8): $3{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{B}}}:1{{\text{I}}^{\text{B}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\times (9)7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}$
$\to $ XS họ sinh con nhóm máu O là: $\dfrac{1}{4}{{I}^{B}}{{I}^{O}}\times \dfrac{8}{15}{{I}^{A}}{{I}^{O}}\times \dfrac{1}{4}=\dfrac{1}{30}$
IV đúng, xét cặp vợ chồng 10 – 11: $\text{ (10) }7{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{A}}}:8{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\times (11){{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}\leftrightarrow \left( 11{{\text{I}}^{\text{A}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)\times {{\text{I}}^{\text{O}}}\to \left( 11{{\text{I}}^{\text{A}}}{{\text{I}}^{\text{O}}}:4{{\text{I}}^{\text{O}}}{{\text{I}}^{\text{O}}} \right)$
$\to $ XS họ sinh con nhóm máu A: 11/15.
Đáp án A.