Câu hỏi: Câu 1:
Đọc kĩ đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
"Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.
Dừng chân đứng lại trời non nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
a. Nhận biết
Nêu tên tác giả, tác phẩm của đoạn trích trên.
b. Nhận biết
Đoạn thơ viết theo thể thơ nào?
c. Vận dụng
Câu thơ cuối trong đoạn thơ trên có cụm từ "ta với ta". Một bài thơ khác mà em học trong chương trình Ngữ Văn 7 học kì I cũng có câu thơ dùng cụm từ "ta với ta". Đó là câu thơ nào? Thuộc bài thơ nào? Về ý nghĩa, cụm từ "ta với ta" trong bài thơ đó có gì giống và khác nhau?
d. Vận dụng cao
Em hãy viết đoạn văn ngắn 5-7 câu trình bày nội dung của hai câu cuối trong đoạn thơ trên?
Câu 2:
Loài cây em yêu (cây chuối, dừa, mít, ổi,…)
Đọc kĩ đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
"Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.
Dừng chân đứng lại trời non nước
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
a. Nhận biết
Nêu tên tác giả, tác phẩm của đoạn trích trên.
b. Nhận biết
Đoạn thơ viết theo thể thơ nào?
c. Vận dụng
Câu thơ cuối trong đoạn thơ trên có cụm từ "ta với ta". Một bài thơ khác mà em học trong chương trình Ngữ Văn 7 học kì I cũng có câu thơ dùng cụm từ "ta với ta". Đó là câu thơ nào? Thuộc bài thơ nào? Về ý nghĩa, cụm từ "ta với ta" trong bài thơ đó có gì giống và khác nhau?
d. Vận dụng cao
Em hãy viết đoạn văn ngắn 5-7 câu trình bày nội dung của hai câu cuối trong đoạn thơ trên?
Câu 2:
Loài cây em yêu (cây chuối, dừa, mít, ổi,…)
Lời giải chi tiết
| Câu | Nội dung |
| 1 | a. Phương pháp: căn cứ bài Qua Đèo Ngang Cách giải: - Tác giả: Bà Huyện Thanh Quan. - Tác phẩm: Qua Đèo Ngang. b. Phương pháp: căn cứ bài Qua Đèo Ngang Cách giải: - Thể thơ: Thất ngôn bát cú. c. Phương pháp: căn cứ bài Qua Đèo Ngang, phân tích, lý giải, tổng hợp Cách giải: * Câu thơ: "Bác đến chơi đây ta với ta" * Bài thơ: Bạn đến chơi nhà * Tác giả: Nguyễn Khuyến * So sánh cụm từ "ta với ta" HS trình bày được các ý cơ bản sau: - Giống nhau về hình thức và cách phát âm và cả hai bài thơ đều kết thúc bằng cụm từ "ta với ta". - Khác nhau về nội dung, ý nghĩa biểu đạt: + Ở bài Qua Đèo Ngang, cụm từ này có ý nghĩa chỉ một người – chủ thể trữ tình của tác phẩm. Còn ở bài Bạn đến chơi nhà có ý nghĩa chỉ hai người: chủ và khách – hai người bạn. + Ở bài Qua Đèo Ngang, cụm từ này thể hiện sự cô đơn không thể sẻ chia của nhân vật trữ tình. Ở bài Bạn đến chơi nhà cho thấy sự cảm thông và gắn bó thân thiết giữa hai người bạn tri kỉ. HS trả lời theo định hướng sau: Cụm từ "ta với ta" trong bài thơ của Bà Huyện Thanh Quan là chỉ một mình tác giả với mảnh tình riêng cô đơn tuyệt đối khi đến Đèo Ngang lúc chiều tà. Cụm từ "ta với ta" ở bài thơ của Nguyễn Khuyến cụm từ này dùng để chỉ nhà thơ với bạn mình, tuy hai mà một rất tri âm tri kỉ. d. Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải: Tham khảo đoạn văn: Câu kết của bài, ta cảm thấy nhà thơ có tâm sự u hoài về quá khứ (1). Dừng lại và quan sát bà chỉ thấy: trời, non, nước - vũ trụ thật rộng lớn, xung quanh bà là cả một bầu trời với núi, với sông khiến cho con người cảm thấy mình bé nhỏ lại, đơn độc, trống vắng. Ở đây, chỉ có một mình bà "ta với ta", lại thêm mảnh tình riêng cho nước, cho nhà trong huyết quản đã làm cho cõi lòng nhà thơ như tê tái (2). Tất cả lại được diễn tả dưới ngòi bút tài hoa của người nữ sĩ nên bài thơ là bức tranh đặc sắc (3). Từ "ta với ta" như một minh chứng cho nghệ thuật điêu luyện trong sáng tác thơ ca của bà Huyện Thanh Quan (4). Bởi vì cũng ta với ta nhưng nhà thơ Nguyễn Khuyến lại nói: "Bác đến chơi đây ta với ta", lại là sự kết hợp của hai người: tuy hai mà một, tuy một mà hai (5). Còn bà Huyện lại: "Một mảnh tình riêng ta với ta" (6). Đã tô đậm thêm sự lẻ loi, đơn chiếc của mình. Qua câu thơ, ta như cảm nhận sâu sắc hơn nỗi niềm tâm sự của tác giả trước cảnh tình quê hương…(7) |
| 2 | Phương pháp: căn cứ các bài học về văn biểu cảm, kết hợp linh hoạt các phương thức biểu đạt Cách giải: Về kỹ năng, hình thức: - Học sinh viết đúng kiểu bài biểu cảm, biết kết hợp với tự sự, miêu tả nhằm gây hứng thú cho người đọc, biết cách dẫn dắt câu chuyện mạch lạc. - Hành văn, diễn đạt trong sáng, kết cấu bài hoàn chỉnh, chặt chẽ. Không mắc lỗi thông thường về chính tả, ngữ pháp. Về nội dung: 1. Mở bài: Giới thiệu về loài cây em yêu 2. Thân bài * Biểu cảm về các đặc điểm của loài cây: - Em thích màu của lá cây… - Cây đơm hoa vào tháng… hoa đẹp như… - Những trái cây lúc nhỏ… lúc lớn… và khi chín… gợi niềm hứng thú ra sao? - Miêu tả lại niềm yêu thích khi được ngắm nghía và thưởng thức những loại quả đó. - Mỗi khi mùa qua đi, trong em lại nhóm lên một cảm giác đợi mong mùa quả mới như thế nào? - Với riêng em, em thích nhất đặc điểm gì ở loài cây đó? * Kể một kỉ niệm sâu sắc với loài cây đó 3. Kết bài: Khẳng định tình cảm yêu quý của bản thân với loài cây. |