Câu hỏi: Chiều cao cây được di truyền theo kiểu tương tác cộng gộp, mỗi gen có 2 alen và các gen phân ly độc lập với nhau. Ở một loài cây, chiều cao cây dao động từ 6 cm đến 36 cm. Người ta tiến hành lai cây cao 6 cm với cây cao 36 cm cho đời con đều cao 21 cm. Ở F2 cây có chiều cao 6 cm chiếm tỉ lệ 1/64. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây là đúng?
I. Có 3 cặp gen quy định chiều cao cây.
II. F2 có 6 loại kiểu hình khác nhau.
III. Ở F2, tỉ lệ cây cao 11 cm bằng tỉ lệ cây cao 26 cm.
IV. Ở loài này, số phép lai mà kết quả thu được ở đời con có 5 kiểu hình là 33 phép lai khác nhau (không tính đến vai trò của bố và mẹ).
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
I. Có 3 cặp gen quy định chiều cao cây.
II. F2 có 6 loại kiểu hình khác nhau.
III. Ở F2, tỉ lệ cây cao 11 cm bằng tỉ lệ cây cao 26 cm.
IV. Ở loài này, số phép lai mà kết quả thu được ở đời con có 5 kiểu hình là 33 phép lai khác nhau (không tính đến vai trò của bố và mẹ).
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Phương pháp:
- Dựa vào tỉ lệ kiểu hình thân thấp nhất, phân tích tỉ lệ này để rút ra kết luận có bao nhiêu cặp gen chi phối.
- Dùng công thức tính số phép lai, biện luận các TH có thể có.
Cách giải:
(I) đúng: F2 có cây cao 6cm chiếm tỉ lệ 1/64 → F2 có 64 tổ hợp → F1 dị hợp 3 cặp gen quy định cây cao
21cm. Mỗi gen trội làm cây cao thêm 5 cm.
(II) Sai: F2 có 7 loại kiểu hình. 6cm + 5cm là có một kiểu hình khác đến 36cm là cao nhất.
(III) Sai: Tỉ lệ cây cao 11cm ở F2 là
(IV) đúng: Để có 5 loại kiểu hình thì phải là phép lai mà ở cả bố và mẹ có tổng 4 cặp gen dị hợp. Như vậy có
2 trường hợp là 1 bên dị hợp 3 cặp gen x 1 bên dị hợp 1 cặp gen và trường hợp cả 2 bên đều dị hợp 2 cặp gen.
Trường hợp 1: 1 bên dị hợp 3 cặp gen có 1 kiểu gen, còn 1 bên dị hợp 1 cặp gen có số kiểu gen là
→ số phép lai là 1
Trường hợp 2: cả 2 bên đều dị hợp 2 cặp gen. Số kiểu gen dị hợp 2 cặp gen là:
→ Số phép lai giữa 2 cơ thể dị hợp 2 cặp gen là:
→ tổng số phép lai là 12 + 21 = 33 phép lai.
- Dựa vào tỉ lệ kiểu hình thân thấp nhất, phân tích tỉ lệ này để rút ra kết luận có bao nhiêu cặp gen chi phối.
- Dùng công thức tính số phép lai, biện luận các TH có thể có.
Cách giải:
(I) đúng: F2 có cây cao 6cm chiếm tỉ lệ 1/64 → F2 có 64 tổ hợp → F1 dị hợp 3 cặp gen quy định cây cao
21cm. Mỗi gen trội làm cây cao thêm 5 cm.
(II) Sai: F2 có 7 loại kiểu hình. 6cm + 5cm là có một kiểu hình khác đến 36cm là cao nhất.
(III) Sai: Tỉ lệ cây cao 11cm ở F2 là
(IV) đúng: Để có 5 loại kiểu hình thì phải là phép lai mà ở cả bố và mẹ có tổng 4 cặp gen dị hợp. Như vậy có
2 trường hợp là 1 bên dị hợp 3 cặp gen x 1 bên dị hợp 1 cặp gen và trường hợp cả 2 bên đều dị hợp 2 cặp gen.
Trường hợp 1: 1 bên dị hợp 3 cặp gen có 1 kiểu gen, còn 1 bên dị hợp 1 cặp gen có số kiểu gen là
→ số phép lai là 1
Trường hợp 2: cả 2 bên đều dị hợp 2 cặp gen. Số kiểu gen dị hợp 2 cặp gen là:
→ Số phép lai giữa 2 cơ thể dị hợp 2 cặp gen là:
→ tổng số phép lai là 12 + 21 = 33 phép lai.
Đáp án B.