Câu hỏi: Chứng minh rằng các phép tịnh tiến, đối xứng trục, đối xứng tâm là những phép dời hình.
Lời giải chi tiết
* Phép tịnh tiến
Giả sử là phép tịnh tiến theo vectơ
Ta có nên MM'N'N là hình bình hành
Vậy phép tịnh tiến là một phép dời hình.
* Phép đối xứng trục
Giả sử là phép đối xứng qua đường thẳng
Giả sử
Gọi và lần lượt là trung điểm của và .
Ta có:
Vì và nên
Vậy phép đối xứng qua là phép dời hình.
Cách khác:
Giả sử phép đối xứng qua đường thẳng d biến M thành M’, N thành N’
Gọi (P) là mặt phẳng chứa NM’ và (P) // MM’
lần lượt là hình chiếu của M, M’ trên (P); O = ∩(P).
Ta có d ⊥ (P) nên O đồng thời là trung điểm của và NN'.
Vậy phép đối xứng tâm O biến thành , N thành N’ nên nên .
Mặt khác lần lượt là hình chiếu của MN, M’N’ trên (P), MM’ // (P) nên MN = M’N’.
Vậy phép đối xứng qua đường thẳng là phép dời hình.
* Phép đối xứng tâm
Nếu phép đối xứng qua tâm biến hai điểm lần lượt thành hai điểm thì
suy ra
Vậy phép đối xứng tâm là một phép dời hình.
* Phép tịnh tiến
Giả sử
Ta có
Vậy phép tịnh tiến là một phép dời hình.
* Phép đối xứng trục
Giả sử
Giả sử
Gọi
Ta có:
Vì
Vậy phép đối xứng qua
Cách khác:
Giả sử phép đối xứng qua đường thẳng d biến M thành M’, N thành N’
Gọi (P) là mặt phẳng chứa NM’ và (P) // MM’
Ta có d ⊥ (P) nên O đồng thời là trung điểm của
Vậy phép đối xứng tâm O biến
Mặt khác
Vậy phép đối xứng qua đường thẳng là phép dời hình.
* Phép đối xứng tâm
Nếu phép đối xứng qua tâm
suy ra
Vậy phép đối xứng tâm