Google
Câu hỏi: Một cơ thể (P), xét 3 cặp gen dị hợp Aa, Bb, Dd. Trong đó, cặp Bb và cặp Dd cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể. Giả sử quá trình giảm phân bình thường, cơ thể P đã tạo ra loại giao tử Abd chiếm 15%. Cho biết không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Kiểu gen của P là Aa, BD, bd.
II. Cơ thể P sẽ tạo ra giao tử có 3 alen trội chiếm 10%.
III. Trong quá trình giảm phân đã xảy ra hoán vị gen với tần số 40%.
IV. Cho P tự thụ phấn, thu được F1 có số cá thể mang kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các gen chiếm 26%.
A. 3
B. 4
C. 2
D. 1
I. Kiểu gen của P là Aa, BD, bd.
II. Cơ thể P sẽ tạo ra giao tử có 3 alen trội chiếm 10%.
III. Trong quá trình giảm phân đã xảy ra hoán vị gen với tần số 40%.
IV. Cho P tự thụ phấn, thu được F1 có số cá thể mang kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các gen chiếm 26%.
A. 3
B. 4
C. 2
D. 1
Phương pháp:
Gọi f là tần số hoán vị gen $(f \leq 0,5)$, ta có:
- Ti lệ giao tử hoán vị: $\dfrac{f}{2}(\leq 0,5)$
- Ti lệ giao tử liên kết: $\dfrac{1-f}{2}(\geq 0,25)$
B1: Từ tỉ lệ giao tử được tạo ra, ta tìm được tần số của giao tử liên kết và giao tử hoán vị
B2: Dựa vào tần số giao tử hoán vị, ta tìm được $f$ và xác định kiểu gen của $\mathrm{P}$
B3: Viết SĐL (nếu cần) và xét các nhận định
Cách giải:
- Giao tử $\mathrm{Abd}$ có tỉ lệ là $15 \% \rightarrow$ Giao tử bd có tỉ lệ $=30 \% \rightarrow$ Đây là giao tử liên kết. Do đó kiểu gen của P là: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\to $ tần số hoán vị gen là $\dfrac{1-f}{2}=0,3\Leftrightarrow \text{f}=0,4=40\%\to \text{I}$ và III đúng
- Cơ thể $\mathrm{P}$ có kiểu gen: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}$ và có tần số hoán vị gen là $40 \%$ cho nên sẽ sinh ra giao tử có 3 alen trội $(A \underline{B D})$ có tỉ lệ là $15 \% \rightarrow$ II sai
- $\mathrm{P}$ tự thụ phấn: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\times Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}=(Aa\times Aa)\left( \dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\times \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}} \right)$
$+(A a \times A a)$ sẽ sinh ra đời con có $\dfrac{1}{2}$ số cá thể đồng hợp
$+ \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}}\times \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}}$ (hoán vị gen $40 \%$ ) sẽ sinh ra tỉ lệ số cá thể có kiểu gen đồng hợp là:
$0,3\times 0,3\left( \dfrac{\underline{B\text{D}}}{B\text{D}} \right)+0,3\times 0,3\left( \dfrac{\underline{b~\text{d}}}{b~\text{d}} \right)+0,2\times 0,2\left( \dfrac{\underline{Bd}}{Bd} \right)+0,2\times 0,2\left( \dfrac{\underline{bD}}{bD} \right)=0,26$
- Vậy tỉ lệ số cá thể đồng hợp 3 cặp gen là: $\dfrac{1}{2} \times 0,26=0,13=13 \% \rightarrow$ IV sai
Gọi f là tần số hoán vị gen $(f \leq 0,5)$, ta có:
- Ti lệ giao tử hoán vị: $\dfrac{f}{2}(\leq 0,5)$
- Ti lệ giao tử liên kết: $\dfrac{1-f}{2}(\geq 0,25)$
B1: Từ tỉ lệ giao tử được tạo ra, ta tìm được tần số của giao tử liên kết và giao tử hoán vị
B2: Dựa vào tần số giao tử hoán vị, ta tìm được $f$ và xác định kiểu gen của $\mathrm{P}$
B3: Viết SĐL (nếu cần) và xét các nhận định
Cách giải:
- Giao tử $\mathrm{Abd}$ có tỉ lệ là $15 \% \rightarrow$ Giao tử bd có tỉ lệ $=30 \% \rightarrow$ Đây là giao tử liên kết. Do đó kiểu gen của P là: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\to $ tần số hoán vị gen là $\dfrac{1-f}{2}=0,3\Leftrightarrow \text{f}=0,4=40\%\to \text{I}$ và III đúng
- Cơ thể $\mathrm{P}$ có kiểu gen: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}$ và có tần số hoán vị gen là $40 \%$ cho nên sẽ sinh ra giao tử có 3 alen trội $(A \underline{B D})$ có tỉ lệ là $15 \% \rightarrow$ II sai
- $\mathrm{P}$ tự thụ phấn: $Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\times Aa\dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}=(Aa\times Aa)\left( \dfrac{\underline{B\text{D}}}{b~\text{d}}\times \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}} \right)$
$+(A a \times A a)$ sẽ sinh ra đời con có $\dfrac{1}{2}$ số cá thể đồng hợp
$+ \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}}\times \dfrac{\underline{BD}}{b~\text{d}}$ (hoán vị gen $40 \%$ ) sẽ sinh ra tỉ lệ số cá thể có kiểu gen đồng hợp là:
$0,3\times 0,3\left( \dfrac{\underline{B\text{D}}}{B\text{D}} \right)+0,3\times 0,3\left( \dfrac{\underline{b~\text{d}}}{b~\text{d}} \right)+0,2\times 0,2\left( \dfrac{\underline{Bd}}{Bd} \right)+0,2\times 0,2\left( \dfrac{\underline{bD}}{bD} \right)=0,26$
- Vậy tỉ lệ số cá thể đồng hợp 3 cặp gen là: $\dfrac{1}{2} \times 0,26=0,13=13 \% \rightarrow$ IV sai
Đáp án C.